Burnout is een fysieke, emotionele en mentale uitputtingziekte, veroorzaakt door langdurige (soms zelfs jarenlange) blootstelling aan situaties die emotioneel belastend zijn. Letterlijk betekent burnout: afgebrand of opgebrand zijn.

Een burnout kan iedereen overkomen, harde werkers en gedreven mensen lopen het meeste risico op een burnout. Het maakt overigens niet uit of je een baan hebt met veel verantwoording of niet.

Langdurige overspanning gaat vooraf aan een burnout. Overspanning is nog met rust, regelmaat en ‘er over praten’ te keren. Een burnout is een zeer ernstige vorm van overspanning die niet zomaar te keren is. De kenmerken van een burnout zijn een combinatie van lichamelijke, emotionele en mentale uitputting.

• Lichamelijke uitputting (geen of bijna geen herstelmogelijkheid zien): geen energie meer, chronische vermoeidheid, zwak voelen, spanning in schouder en nek, rugpijn, veranderde eetgewoonten, slecht slapen, hartkloppingen, spierpijn, onrust, hoofdpijn, pijn op de borst.
• Emotionele uitputting (twijfelen aan eigen kunnen en capaciteiten, geen geloof meer in jezelf): hulpeloosheid, hopeloosheid, gevangen voelen, huilen, depressief gevoel, geïrriteerd zijn, eenzaamheid, snapt zichzelf niet, niet goed genoeg voelen, niet sterk genoeg voelen, paniekerig, piekeren, angst.
• Mentale uitputting (cynisme en depersonalisatie): concentratieverlies afwezig zijn, terugtrekken, minder contact met partner en kinderen, niet kunnen focussen, onderpresteren, depersonalisatie: mensen worden als object beschouwd en niet meer als individu, het ontwikkelen van een negatieve houding ten opzichte van collega’s, het werk en de privé omgeving.

Een burnout is dus echt iets anders als overspannenheid. Van overspannenheid kun je binnen relatief korte tijd herstellen. Bij een burnout ben je ernstig ziek. Herstel zal minimaal enkele maanden tot een jaar in beslag nemen. Voel je je al een hele tijd erg moe en herken je een groot aantal van bovenstaande kenmerken uit alle drie de lijstjes, neem dan in eerste instantie (en onmiddellijk) contact op met je huisarts!